BU İNSANIN BİR RESMİDİR





BU DA İNSAN HAKKINDSA ELLİYE YAKIN TABLO İÇERİR

20220619_184621_ELINSAN.rar


EL-İNSAN-ALAN

ALAN

Çalışan.. çalıştıran.. çalan.. çalışırken çalan.. çalıştırırken çalan..
Ne çalıyor ? Ekmek mi ? Hayır, enstrüman. Fakat para ve sair malzeme de olabilir.
Hani bir tekerleme vardır; Yalan, talan ve dolan.
Tüm bu sözcüklerin seslerinde dikkatimizi çeken ses ALAN.

“Alan” tek başına anlamı olan bir sestir. “Alan” mesafe, saha, satıh, yüzey, tarla, bar v.s. anlamlarına gelir.
Bizler birbirimizden alır ve verir yani alış-veriş yaparız.. Ancak “Çalışan.. çalıştıran.. çalan.. çalışırken çalan.. çalıştırırken çalan” olurken ALIŞARAK bir ALAN oluştururuz.

Eylem olarak ALAN değil de varlık ve nesne olarak ALAN geometrik bir tanımdır. Geometrik nesnelerin ve şekillerin bir “alan” ve “yüz”ü bulunur. Bu düzgün daire ve kare de olabilir yamuk çok kenarlı bir alanda olabilir. Ancak alan sanıldığından da önemli bir “mekan” ve “zaman” kavramıdır, zihin düşüncesidir, evren nesnesidir, dünya olaydır.
Alanı soyut olarak çok iyi bilmediğimiz gibi somut olarak fazla iyi bilmeyiz. Özellikle kendim caddeleri ve sokakları ve haliyle dükkanları ve konutları pek karıştırırım. Bir “yer”i iyi tanımak ve şaşırmamak için en az beş kere o yere bizzat gitmeliyim. Misiafir olarak geldiğim Van Erciş’te şimdi gelirken bilmem kaç kez önünden geçtiğim FIRINI bulamadım. Gerçi aradan bir yıl geçti.. ama olsun. Belki sizlerde de öyledir.. çünkü alan açmak için alışmak gerekiyor.. yukarıda saptadık.

Alan için en somut örnek olarak TABAK görürüm.. tabaklar genelde yuvarlık yapılır.. daire şeklindedir.. oval olanı da bulunur ancak kare ya da dikdörtgen suretinde ya da şeklinde TABAK nadirdir.. aslında şu anda anımsadığım bir somut kare tabak bulunmuyor. Ancak benim YBA kullandığım soyut ANALİTİK DÜZLEM tabağım, tavam, tencerem, kazanım olarak canlı öğrenme ve diri düşünme çalışmamda eksik olmaz. Tarla’sız ürün olmadığı gibi analitik düzlem’siz de bilim bulunmaz.

Dilde terim ve kelime DEĞİŞKENLERİNİN, bir de kavramları, anlamlar DEĞERLERİ bulunur. Terime, kelimeye, değişkene SÖZ DİZİMİ (sentaks) adı verilir.. kavrama, anlama, değere de ANLAM BİLİMİ (semantik) denir.
Bu ayırımı ya biliyor sunuz dur ya da bilmiyor sunuz dur.. Biliyor sanız bir sorun yok. Ancak bilmiyor sanız da kıyamet kopmaz. Bilmiyorsanız dediklerimden anlamışsanız ne âlâ.. anlamamışsanız, Nasrettin Hoca gibi, anlayanlar anlamayanlara anlatsın ya da anlamayanlar anlayanlara sorsun.. demeyeceğim. Sizin sorularınıza göre size başka bir yoldan anlatmaya çalışacağım. Sorularınızı da beklerim.

Burada sadece şunu belirteyim.. istediğim kadar alan.. diyeyim.. alan aşağı alan yukarı.. alanın içinde ne olduğunu size söylememişsem.. ya da alanın içinde ne olduğunu bilmiyorsanız.. size boş bir söz.. soyut bir terim.. olarak kalacaktır.

İşte SENTAKS böyle biçimsel içeriksiz bir ALAN’dır. SEMANTİK ise bu alanı içeriğidir.. içinde taşıdığı nesnelerdir. Sentaks içeriksiz biçimler olan AR (harflerden) semantik biçimin içerikleri olan AD (isimler)den oluşur.
AD denilen nesneler kendi başlarına ANLAM’ı olan seslerdir. AR ise kendi başına anlamı olmayan ancak ANLATIM yapmaya yarayan nesnelerdir. Örneğin:

“Ben Erciş’E çarşamba günÜ gelDİM”

Tümcesinde “küçük” harflerle yazılanlar kendi başına ANLAMı olan AD (isim) lerdir.. KÖK SES’lerdir.. “büyük” harflerle yazılanlar kendi başlarına anlamı olmayan lakin ANLATIM yapmaya yarayan EK SES’lerdir.
Sanırım böylece sentaks (BEYAN) ve semantiği (MAAN) sözcüklerinin ne olduğunu bilmeyenlere bu şekilde yardımcı olabildim.

İşte siz Dil’iniz öğrenmekle.. koşullanmakla.. çalışmakla.. alışmakla.. kendini bir alan açtınız TÜRKÇE.. Türk dilinin alanını.. şansınız yaver gitmesi için başka dillerini de öğrenerek bu çağda kendinize yeni bir ALAN açmanız gerekir.. yoksa işiniz baya zor olacaktır. Ha bu arada YBA öğrenek, kullanarak ve yararlanarak dünya ve ahiret için başka bir alanda açmış olursunuz.

Bilgi, saygı, sevgi ve sağlıcakla kalınız.

Mustafa BUĞUÇAM

18.06.2022 Erçiş-VAN





Düzenleyen osmanziya - 19-Haziran-2022 Saat 22:51