YSYM

YSYM dizini içindeki dosyalar

Ylim ilim bilmektir.

Ylim kendin bilmektir.

Sen kendin bilmezsin.

Bu nice okumaktyr.

KOCA YUNUS

Tesmiye yani isimlendirme  SEMYOTYK bir olaydyr. Ysimler i?aret eden resimlerdir. Adlar, i?ittirilerek i?’ar edilen  seslerdir. Ysim / ad, yazy haline gelirse ses GÜRÜLTÜSÜ, süs GÖRÜNTÜSÜ olur.  Bu ses ve süs halindeki GÖSTERGE / i?aret e?er yerle?ik hale gelirse remiz / SYMGE’leyen imge olur.

Böylece duyurusu olan fonem, biçimi olan morfem bulunur.  

Bu gösterge ve simge haline gelen bu ses veya süs duyumlary,  

varlyklara ve olaylara, kimselere ve nesnelere konulan adlardyr.

Müstemi’  mütekellimin a?zyndan “Semi’allahü limen hamideh” sözünü i?itti?inde, muhatab bu  oldu?u  yani buldu?u hitaba neden “Rabbe-nâ Lek-el-hamd” der ?

Basar ve sem’  yani göz ve kulak, çe?itli girdilerin, veriler ve haberlerin kapysy oldu?u gibi isimlerin geçmesine dahi aracylyk eder. Ses gürültüsü ya da süs görüntüsü,  cisimlerden yayymlanan ritimler ve  resimlerdir, bu ritim ve  resimleri / çizgeleri de remiz / simge  haline getiren anlam sürücü ve anlatym aygytyny inceleyen ilme  semiotik ilmi denir ki bu kompleks görü ve duyu alany sentaks ve semantikten ibarettir. Yani sözlerin dizimini ve anlamlaryn bilimini kontakt ve konteksini yani söz ve bilgi a?yny ve ba?yny inceleyen bir  ilimdir semiotik. Bazylary buna GÖSTERGEBYLYM der.

Lingustik ya da Filoloji terimleri dilin bir varlyk alany olarak ya da kullanylan bir araç olarak incelenmesini ifade ederse de semiotik teriminde  bütün bunlaryn kökü olan SES,  (sem’) KULAK (istima)  Y?YTME olgusundan hareket edilir.

Ba?ka bir anlatymla, bizi ses ve süslerle  örgüleyen ve örtüleyen bir perde olarak içimizde ve dy?ymyzda  sarylmy? ve ku?atylmy? bu yumak, anlam sürücü ve anlatym aygyty olarak kullanylan bu araç, bize kendini pek fazla hatta hiç hissettirmez. Savty, bir anlamly bir sada ve ve anlatymy olan bir nida haline getiren ?uur, zihin ve akyl gizemini ve bilinmezini aramak ve bulmak, ayny zamanda bu semiotik ilmininin ötesinde hikmet alany  ve felsefe konusudur.

Y?te bu varlyk alany,   ulus ve topluma göre,  hazyr buldu?umuz bu “dil” olgusu, lisan hadisesi, lüga hakikaty ve nakil olayynyn  karanlyk buudu ve  kapaly bulutu, sual-perver bir  bilim alany ve merak-aver bir  inceleme konusudur.

Y?te bu bilim alany ve inceleme konusu olan ilm-i istima’ dile getirilen tümceyi ve dü?e götürülen anlamy, yani DYLLENDYRYLEN anlatymy iki katmanly bir yapy olarak görür.  ?imdi bu yapyyy diyagram / ?ema  yapayym:

GÖSTERGEBYLYM      söz-dizimi        anlam-bilimi

SEMYOTYK                   sentaks         semantik

YLM-Y YSTYMA’              beyan              maan

Bu iletinin ?emalarynda dili yedi katmanly bir yapy olarak gösterilmi?tir. Ysim bu yapylanmanyn tam ortasynda yer alan merkezi bir konumdadyr. Dil, dü?ünce ile ili?kisini dünya ve dinden ba?ymsyz olarak sürdüremez. Çünkü  din de, dünya da dili kullanyr. ÇÜNKÜ YNSAN DYL YLE KULLANILIR. Çünkü dil hem etkile?im hem ileti?im aracydyr. Bunun için dili kullanan insan ister istemez, dil tarafyndan  kullanylyr. Dil kullanylan bir nesne iken nasyl kullanan kimse olur ? Canly bir olay ve diri bir olgu olan “Dil” nesneleri ve kimseleri kullanan bir öz-ne nasyl olur ? Y?te bu sorularla biz gösterge-bilim alanyny a?ar felsefe, hikmet ve dinin alanyna tecavüz ederiz bir bakyma.. sadede dönelim…

Dil köleler elinde BYLGY silahy, krallar elinde BUYRUK salahydyr. Sulha sa?layan da dildir harbe götüren de dil. Kral ve köleyi birbirine ba?layan en güçlü ba?dyr dil. Din, dilin bu ba?yny, kulluk haline getirmek için dili yadsymakla i?e ba?lar. Kulak.. ulak.. kullanma.. kulluk.. ululuk…  Çokluk  namyna tesmiye edip adlandyrdy?ynyz her varlyk ve olay, önce,  “lâ” (negation)  olumsuzla?-tyr-masyyla selb edilerek çiftlik terk ettirilir. Kesretin bu selbinden sonra imany icaby  ve ameli terki gerektiren  “illâ” olumlamasyyla (Affirmation) isimlerin maverasyna ve adlaryn ardyna yolculuk ba?latylyr. Böylece dil bir ba?ka ?ekilde kullanylyr, dinde…  Bu ta sessizlik ve susmaya kadar gider. Bunu yapamayan benim gibi konu?maya devam eder.

?imdi biz bir din ve hikmet konusu de?il de bir ilim konusu olarak dili incelemeye ve irdelemeye dönelim:

Dilin, dünya ve din tarafyndan bu kullanymynyn ara yüzü ise dü?üncedir. ?imdi bu dört deyimi  (4 DE) a?a?ydaki diyagramla çerçeve haline getireyim:

DÜNYA                           DYL

  YSYM 

DYN                                DÜ?ÜNCE

Dünyadaki canly ve cansyz nesnelere, eril ve di?il kimselere birer ad verilir. Güzel Türkçemde adlaryn / sözcüklerin canly veya cansyz  eril veya  di?il göstergeleri yoktur. Arapça ve Fransyzca gibi dillerde adlaryn erilik ve di?illik gösteren ek ve takylary bulunur.  Hüsnü erkek ismidir, Hüsniyye kadyn ismidir. Dünyanyn genel niteli?i bu canly ve cansyz nesne ile eril ve di?il kimse oldu?undan bu yansytmaya yarayan dil birimi olan adlarda dahi bunu gösteren özelliklerin bulunmasy normaldir. Dilim bilimci de?ilim.. (bilimci de?ilsem dil üzerindeki konu?mamyn da yetkili olmady?ynyn bilincindeyim ancak dil ve din insan olmanyn temeli ve tavany  bulundu?undan,  bina hakkynda resmi ve yerle?ik bilgim olmasa dahi ilgim ve deneyimim kadar anlamak ve anlatmak ve bunun için konu?mak, söylemek, dinlemek yani seslenmekte benim do?al hakkymdyr… yani demek istiyorum ki  uzmanlyk bilgisi  olmasa da konunun ayryntylary girecek kadar bu alanla ilgiliyim demek istiyorum)  bu nedenle ana dilimde niçin bu özelliklerin gösterilmedi?ini bilmiyorum.

Ysimlerle / adlarla gösterilen ba?ka bir özellik harf-i tarif denilen BELYRLYLYK-BELYRSYZLYK simgesidir. (Arapça EL Yngilizçe THE takylary bunu gösterir)  Bundan önce ba?ka bir özellik ÖZELLYK-GENELLYK  simgesidir. (Türkçede özel isimler  ismin ba?yndaki Büyük Harf ile gösterilir)

Bu CANLI-CANSIZ, ERYL-DI?IL, BELYRLY-BELYRSYZ ve ÖZELLYK-GENELLYK göstergeleyen simgeler, adlandyrylan nesnelerin temel nitelikleridir. Adlar ayny zamanda imge belirten ya da kavram göstergeleyen nesnelerdir. Böylece nesneler nesne ile yani  gösterge aracyly?y gösterilir ki bu olaya GÖSTERGELEME denilir. Bu i?’ar-i i?arettir. Bir de i?’ar-y delalet vardyr. Y?aret, aks ederek gösterir, delalet hads ederek gösterir. Rüyet, rüya, riya ve re’y bu YKY TÜR i?’ar ile ortaya çykarylyr. (?yn ve Ra harfleri Arapçada.. G, S, T,R harfleri Türkçede) Harflerle olu?turulan heceler e?er  kök halinde olur ve de  anlamy varsa ad olur, yoksa ek halinde kullanylan harf / ar olur. Her ikisi ile birlikte de anlamlar anlatylyr.  Biz bu dil denilen anlatym aygytynyn adlar ve arlaryn aracylyk ve dolayym  i?iyle her türlü anlamy aktarma ve iletme i?inin tümüne ?imdilik  aksetme / YANSITMA diyelim.

Dil dy? dünyayy yansytty?y gibi iç dünyayy yani DÜ?ÜNCEYY  dahi gösterir. Duyumlary, duygulary, dü?ünceleri ve dilekleri de aksederek belirtir. Dil ister dy? dünyayy yansytsyn ister iç dünyayy belirtsin gösterirken gösteremedi?i büyük bir alany dahi geride örtülü ve kapaly byrakyr. Yani dil yansytty?y genel ve özel dünyalardan daha yoksuldur ve ifade ve ibaret etti?i alanlary da  bütünüyle ve tamamiyle göstergeleyemez. Bir de i?in tersi var, dil ne kadar yoksulla?arak soyut hale gelirse göstergeledi?i dünyada daha yukaryya çykar. Örne?in matematik günlük dile göre daha yoksul görünür fakat daha geni? bir anlatym alany verir. Bu dil katlary kuramyma göreme, düz yazydaki anlatym YSYM ve  HARF seviyesinde bir anlatymdyr. Yöntembilimsel analiz daha yoksuldur  HATT düzeyinde anlatym yapar. Sonuçta bu soyut anlatym  daha geni? alany göstergeler.

Bu nedenle özel dil ve teknikleri olan ve bu konuda uzmanlyklary bulunan bilim ve din adamlarynyn özel dünyalary bu ibare ve i?aret ve ifade edilmeyen yani gösterilemeyen ve göstergelenmeyen zenginli?in deposudur. Bundan dolayy fizik bu gün Einstein’in denklemlerinin ve kurgularynyn yetkisine göre kurulur. Geçmi?ti Newton’a göre idi. Felsefede böyle bir de?il birkaç tane adam bulunsa bile sonunda Bilgi Teorisinin kurucusu Emanuel Kant’yn ?uhud (fenomen) ve gayb (numen) ayyrymyndan hareket ba?lar.  Yani her ne kadar sa?lam ve güvenilir olsa dahi genel ve belirli alany göstergeleyen dar bir alanyn,  ardynda özel ve belirsiz alana ili?ikin geni? bir alan yer alyr ki buna BUZDA?I benzetmesi  iyi bir örnektir. Suyun üstünde görünen da?yn altynda, görünmeyen on kat büyük bir da? daha vardyr. Bu yüzden alimin ölümü bir aleminin / dünyasynyn ölümüdür ki i?te bu özel dünya, ba?kalarynyn genel dünyada dünyasyndan daha geni?tir.

DÜNYA                           DYL

Remiz   YSYM   Y?aret

DYN                                DÜ?ÜNCE

Adlar hem genel göstergeleri hem özel simgeleri gösterirken dünyayy yansytyyorsa; olguyu ve gerçekili?i belirliyorsa, dü?ünceyi soru ve yanytlarla i?letiyorsa,  kurguyu ve do?rulu?u belirtiyorsa, dilin düzeni içinde bilgiyi göstergeliyorsa, daha da ötede  dünya ve  bilgi ile din ve  buyru?u, görüngülüyorsa ve böylece; do?ruluk ve gerçeklik ile   güzelli?i ve  iyili?i anlatyyorsa bütün bunlary örgüleyen ipi iyi tanymamyz gerekir. Adlaryn anlamlary ya da anlamlandyrmalary üzerine felsefe ve hikmet dünyasynda söylenen sözler bize göstermi?tir ki BYRBYRY ÜZERYNE ÖRTÜLÜ dil katlary ve katmanlary vardyr. Bu alt dil ve üst dil ifadeleri belirtilir.

Biz kendi çapymyzda dört dil düzeyi ya da katmany  saptadyk. Günlük dil, bilimsel dil, felsefe ve hikmet dili ve din dili… Günlük dili de yedi kat / tabaka olarak gördük.

Marifet iltifata tabi oldu?undan ve bu konularda ele?tiri ve soru ya da  görü? ve itiraz almady?ymyzdan bu konudaki bilgilerimizde fazla bir ilerleme sa?layamyyoruz. Elimden gelen i?  bu konudaki tarty?malara esas te?kil edecek bir anlatym yolu olacak yöntembilimsel analizin tanytym ve reklamyny yapmak oluyor.

Karada, denizde ve havada ya?ayan canlylar buradaki ortamlaryn özgün ko?ullaryyla  dengelenerek ya?amlaryny sürdürüyorlar..  Yngiliz, Alman ve Faransyzlar ana dillerinin kurallaryyla uyum sa?layarak toplumsal hayatta kalyyorlar. YÖNTEMBYLYMSEL ANALYZ yoluyla zaman ve mekan kadrolaryny tanymak ve bu zemin üzerinde kimlik ve ki?ili?inin anlam ve amaç gergefini dokumak isteyenlerde bu ko?ullary dile getiren kylgylaryny ve ?u kurallary dillendiren kurgularyny sa?lam ve sa?lykly hale getirmek için önce salih akly verecek müstekim ilkelerini aramalydyr. Çünkü her ?eyin yazyly oldu?u kitaby haber veren SAHYH Kitab,  ömür kitabymyzyn satyr ve sütunlarynyn hutbesini dizerken dilin altynda gizledi?i dü?ünceye ortak, önsel ve evrensel kodlary bulmamyzy istiyor. Bunun içinde bir süre veriyor. Aranylana bulma suresinde bize lazym olan DÜ?ÜNMEYE hyz veren yöntem, ö?renilmesi gereken ilk dillerden biri olmaly.. Ana dilini bilmeyen nasyl yabancy dilleri iyi ö?renemezse bu do?al dilini bilmeyende dinini güzel belleyemez.  

Derim ki madem dilin; nesneleri gösterme, dünyayy yansytma, kavramlary belirtme, adlary gösterge-leme, anlamlary görüngü-leme, bilgileri ve buyruklary BELYRTME VE YAPTIRMA gibi temel i? ve i?levleri var ve bununla var olu?un çe?itli yan ve yönlerini ortaya çykaryyor ve bu konuda günlük dilin yetersiz kaldy?y yerlerde SÖZEL VE SAYISAL çe?itli diller ortaya çykartylmy? o zaman bunlara, gerekli ise,  yenisini eklemek bir gereksinimdir. O zaman analitik düzlemin matematiksel kullanymy gibi mantyksal ve metodik kullanymyny dahi sa?layan yöntembilimsel analiz dedi?im anlatym kapysyny açmak yolunda bana yardymcy olmak isteyen MERAKLILARA meramyny zihin merayalaryna ve ?uur aynalaryna rüyet ettirecek süslü rüyalar ve renkli hülyalar göstermeliyim.

Oysa y?ykly renklilik ve sesli süslülük ancak görsel ve i?itsel dünyanyn izli ve imgeli duyumlarynda mümkündür. Soyut kavramlaryn ve kuru tanymlaryn içeriksiz anlatymlaryny kabul edecek,  zihin midesi  ve akyl i?tihasy bulmak çok zor olmasyna ra?men yine de umudu kesmi? de?ilim.

Çünkü ne kadar çekici ve çelici de olsa, insanyn gereksiniminin ötesindeki arayy?ynyn yol açty?y bo?lu?u, görüntüler ve gösteriler dolduramaz. Düz yazydan gyna gelmi?, bilmekten usanmy?, görmekten sykylmy? ve i?itmekten bykmy? va artyk görünenin ötesindeki merak eden ve bu meraky a?k derecesini bulan bildi?ini sanmayan ve gördü?üne kanmayan insanlarda vardyr.

Hem insanlardan fazla bir talepte bulunmuyorum. Benim bildiklerime ve  içeriklerime talebe olsunlar demiyorum. Dediklerimi ö?rensinler ve  ba?kalaryna da  ö?retsinler istemiyorum. Sadece biçimsel anlatymyma talip olup yöntembilimsel analiz yapmayy ö?rensinler istiyorum. Arapça kelimeler, felsefi terimler, soyut kavramlar, dü?ük cümleler,  anla?ylmayan sözler, yabancy sözcükler onlaryn gözlerini korkutmasyn tela?syz bir ?ekilde ?ema ve tablolalarymy izlesin ve emin olsunlar ki  terim ve kavramlary kar?ylykly olarak ba?layan ve  anlamlandyran bu resimler bu karma?yk düz yazynyn anlatymyndan çok daha açyk bulgular ve seçik  bilgiler verecektir. 

Y?te onlar için yapty?ym bu parça parça ça?rylar bir gün yansyma bulursa kendimi dünyanyn mutlu insanlary arasyna kataca?ym. Çünkü görevimi yapmy?, i?levim tamamlamy?, mesajymy vermi? ve misyonumu bitirmi? olaca?ym.

Sa?lycakla kalyn.

OSMANZYYA

Sentaks / sözdizimsel / BEYANÎ eksikliklerim VE

semantik / anlambilimsel / MAANΠ yetersizliklerim

için düz yazydan özür dilerim. Ve bu arada ki size bir haber vereyim.. ?ükürler olsun ki yakynym olan iki dil bilimcinin RAVZA isimli yavrusu bu gün cismiyle dünyaya geliyor ki bu yazymyn resmi ve remzi  onun bir tür hamd türküsü ve dua ?arkysydyr. Hamd olsun ki  Hürriyeti Yüksek  bir RUH dünyaya te?rif etti.. Allah bizi ve sizi onunla birlikte salih ve salihalardan etsin. Dünyada ve dinde sulh ve selamet kapylaryny açsyn.  Amin. 28 ?ubat 2011 – 25 rebilülevvel 1432 

http://sites.google.com/site/yontembilim/

http://sites.google.com/site/insanilim

http://groups.yahoo.com/group/BAKARA/

http://groups.yahoo.com/group/oku-ikra/

http://groups.yahoo.com/group/yontem-bilim/

http://groups.yahoo.com/group/insanbilim/

www.yontembilim.com

www.insan-bilim.com