Ynsanyn en temel syfaty bilmektir..

Bunun için Koca Yunus, Allah ondan razi olsun, demi?:
"Ylim, ilim bilmektir.
Ylim, kendin bilmektir.

ilk tümce yöntembilim öbek ve sayfalarymy özetler..
Ykinci tümce için de insanbilim sayfa ve öbeklerini açtyk..

insanbilime de?erli bir arkada?ymyzdan gelen güzel sözler üzerine
söyledi?imiz ve sözlerin güzelli?iyle güzelle?en sözlerimle
ba?layalym:


SA. (Selamün aleyküm demek)

Gönderdi?iniz güzel sözler, için te?ekkür ederim.
Aslynda sözlerin güzelli?i do?rulu?unda ve gerçekli?indedir.
Ancak söze; güfte ve beste ?iir ve musiki katyldy?y zaman güzel
san'at eseri olarak güzellik katylyr san'atcy ve icracylary
tarafyndan ki bu "güzelli?in" nesnel oldu?unu de?il de kimsel ve
öznel oldu?unun kanytdyr. Göz ve yüz beraberli?inde, sevgi ve
güzellik birli?inde ve nihayet dil ve gönül arasynda zevkli ve
keyifli bir ili?ki var. Yani sözlerdeki güzellik, sözün kayna?y olan
söyleyenin güzelli?ini yansytyr. Aslynda sadece dile getirilen sözler
de?il de ortaya konulan i?ler ve i?lemlerde geni? anlamda birer
sözdürler. Bunlarda gerçeklik, do?ruluk, güzellik, iyilik, yetkinlik
ve yarar saklar ve ta?yrlar.
Bir de sözlerin çeviri yorum ve açyklamaya ihtiyaç byrakmayan
açyklyk ve aydynlyk vardyr ki güzel sözler bu güzelli?i ve vecizli?i
bundan gelir. Öz ve az sözde geni? ve derin ta?ynyrsa bu söz
(veciz) güzel olur.
Bu Ycaz ile birlikte sözün söylenilmesi insan gücünün üstünde olursa
I'caz olur. Ylahi söz, veciz olan bir mu'cizedir. Fakat onlaryn
hakikaty ifadenin üstünde bir "hakkaniyeti" vardyr ki bunu hak ve
hakikati bilen fark edebilir. Bu yüzden hakky bilmeyen kafirler,
Kur'an-y Mu'ciz-ül Beyan'yn hakikat üstü hakikatyny göremezler.
Demek sözler sadece güzellik de?il güzellikten ba?ka gerçeklik,
yetkinlik, iyilik baryndyryrlar. Bunun için"güzel söz" terimi
de?erini tamamiyla anlatamyyor.
?u da var ki güzellik, yetkinlik, gerçeklik, do?ruluk ve iyilik
öylesine "de?er"lidir ki bu de?erlerin birbiri yerine kullanylmasynda
pratik ve ekonomik bir yararlylyk sunan günlük dil bakymdan bir
sakynca yoktur.
Bir de ?u var ki "esma-i hüsna" güzel adlar terimi var ki sanyrym
güzel sözler terimi adlardan olu?an sözlere te?mil edilmi?. "Hüsnü
Hatt" güzel yazy terimi de insanlaryn nesnelerin ve kimselerin
güzelli?iyle fazla ilgilendikleri ve SEVGY kayna?y olan bu DEGER'e
tümellik ve genellik kazandyrdyklary anla?ylmaktadyr.
Bilgi do?ru ve gerçek olmalydyr, buyruk ise iyi ve güzel . Bilgi ve
buyruklary saklayan ve ta?yyan sözler ise bu de?erlerin hepsini
içermelidir ki bnu anlatmada ve aktarmada GÜZELLYK de?erine;
iyilik, gerçeklik, do?ruluk, yararlylyk ve yetkinlik de?erleri ortak
bir VEKALET vermi?ler :- ))
Güzel sözlerin yorum ve açyklama duyurmaycak yetkinli?ine ra?men her
bir söz için birer yorum getirmemi ba?y?larsanyz bu konuda bir
denemeye giri?ece?im. Hem size de tavsiye ederim, sözlerin bütün
güzelli?ine ve ihti?amyna ra?men yine de onlary anlamaya ve
açyklamaya çaly?mak aydynly?ymyzy artyrmaktadyr. Çünkü sözün özü
içindeki bilgiyi ve buyru?u sunmak de?eri ve yarary sergilemek
de?il mi dir. Bunun için bize gelen iletileri az da olsa "i?leyeyip"
yaymak, ba?kalaryna da örnek olmaktan ba?ka bize daha çok yarar ve
y?yk sa?lamaktadyr.
Buyrun ba?layalym:



Olgun insan güzel söz söyleyen de?il, söyledi?ini yapan ve
yapabileceklerini söyleyen adamdyr.
(Confucius)
Do?rudur. Fakat bu da gerçektir: Güzel yerden güzel kokular çykar.
----------------------------------------------------------
Yemine gerek görmeyecek kadar sözlerine sadyk ol.
(Dale Carnegie)
Demesi ve istenilmesi çok kolay fakat gerçekle?tirilemesi ve
gösterilmesi çok zor bir i?. Birinci isim (Confucius) bunu yapmy?
önder olmu?tur. Fakat ikinci ismin (Carnegie) bunu yapty?yndan
ku?kuluyum.
----------------------------------------------------------
Sevgi insanlygyn, ?iddet hayvanlygyn kanunudur.
(Gandi)
Bazan hayvanla?an insanlara ya da insanyn hayvani tarafynda gücün ve
yaptyrymyn gösterilmesi gerekmektedir.
----------------------------------------------------------
Dostuna da dü?manyna da yardym et.
Çünkü o zaman,dostunla daha yakyn dost,
Dü?manynla da dost olursun.
(Cledbul)
Dostlara yardym ve ba?y? ve dü?manlara uzla?ma ve bary?
gösterilmesinin daha gerçekçi ve yararly oldu?unu dü?ünüyorum. Burada
her halde bu demek istenilmi?tir "yardym" terimiyle. Yoksa dost ve
dü?manyn farky kalmazdy..
----------------------------------------------------------
E?er bir kimseyi kimse sevmiyorsa, bunun sebebini ara?tyrmalydyr.
E?er bir kimseyi herkes seviyorsa bunun sebebini de ara?tyrmalydyr.
(King Dse)
Bu söz bana kapaly geldi.
----------------------------------------------------------
Ne söyleyeyim diye ba?ta dü?ünmek, niçin söyledim diye sonunda pisman
olmaktan iyidir!
(Sadi)
Önemli bir uygulama kuraly ve esenlik ilkesi.
----------------------------------------------------------
Insanlaryn mutluluklary yada mutsuzluklary,talihin oldu?u kadar
Kendi karakterlerinin de eseridir.!!
(La Rochefoucauld)
Gerçekten ki?isel faktörler, çevresel faktörler kadar insanyn kendi
yapyp ettikleri yazgysyny etkilemese de gelece?ini ve ba?arysyny
etkilemektedir.
----------------------------------------------------------
Mutlu oldu?unuz zaman, size bu mutlulu?u veren faziletleri sonradan
kaybetmeyiniz!
(A.Maurois)
Mutlulu?un kutlulukla birlikte olmasy gerekti?ini ba?ary kadar
erdeminde önemli oldu?unu belirtiyor.
----------------------------------------------------------
Mal kaybeden, bir ?ey kaybetmistir, onurunu kaybeden birçok ?ey
kaybetmi?tir.
Fakat cesaretini kaybeden her ?eyini kaybetmistir.
(Goethe)
Burada cesaret kadar umudun da insanyn büyük bir yede?i oldu?unu
dü?ünüyorum. Ancak cesaret ve umuttu insanyn "her ?eyi" olamaz.
Ynanç; umut, cesaret, onur, güç ve mal dahil pek çok de?eri ku?atan
en yüksek bir de?erdir. "(Allah'a) Ynancyny yitiren her ?eyini
yitirmi?tir" demek gereklidir.
----------------------------------------------------------
Her?eyi bildi?ini sanma! gerçekte çok bilgili olsanda kendine
Cahilim diyebilecek cesaretin olmaly.
(Ivan Pavlov)
Uyulmasy gerekli bir ögüt.
----------------------------------------------------------
Kula bela gelmez Hak yazmadykca,
Hak bela yazmaz kul azmadykca.
?u var var, kötü aly?kanlyklar bazen azgynlyktan beter a?yr
sonuçlara yol açan sinsi bir beladyr.
-----------------------------------------------------------
Gül sunan bir elde daima bir miktar gül kokusu kalyr.
(Çin atasözü)
Güzel ahlak güldür.
-----------------------------------------------------------
Dü?manlarynyzy affedin bu bir büyüklüktür. Ama onlary unutmak büyük
bir aptallyktyr.
(J.f kennedy)
Akyllyca bir söz.
------------------------------------------------------------
Üç ki?inin bildi?ini, bütün köy biliyor demektir!
(Alman atasözü)
Bilinmesi gerekli bilgi.
------------------------------------------------------------
Istedi?ini söyleyen, istemedi?ini isitir.
Ne güzel bir söz.
------------------------------------------------------------
En çok ho?umuza giden insan kendimize benzetti?imiz insandyr.
(Moliere)
Bu her zaman do?ru olmayabilir.
------------------------------------------------------------
Insanlary yükselten iki büyük vasyf vardyr; erke?in mert, kadynyn
namuslu olmasy.
(Napoleon)
Bu gibi sözler vicdanyn ve ahlakyn evrensel ve genel bir uzla?ma
oldu?unu gösteriyor. Bunun için akly türkçe de US olarak kar?ylarken
vicdany UZ olarak kar?ylarym.
------------------------------------------------------------
A?k, e?e?e bile dansettirir
(Fransyz atasözü)
O zaman "E?ine oynamayanyn ya sevgisi yoktur ya da e?ekten
e?ektir" desem baylara ve beyanlara ayyp olacak amma neyse en iyisi
biz bu söze yine Fransyz ve duyarsyz kalalym.
------------------------------------------------------------
Beklemesini bilenin her ?ey aya?yna gelir.
(Balzac)
Teslim ve tevekkülü anlatyyor. Burada aya?a gelen DÜNYADIR. Allah ve
ahiret için çaly?anyn aya?yna dünya gelir demektir. Sabreden dervi?
muradyna erermi? derler. Fakat sabyr ve sebat edenin hedefine
ula?masy müslüman olsun olmasyn her çaly?an için geçerli ilahi ve
evrensel bir yasydyr.
------------------------------------------------------------
Bir mum di?er bir mumu tutu?turmakla, y?y?yndan bir ?ey kaybetmez.
(Mevlana)
I?yk ve bilgi benzerli?i kurabilir buradan fakat aydynlyk ve
açyklama özde?li?ine gidebilirmiyiz bilmiyorum. Bazy bilgi ve
y?yklar vardyr ki payla?yldykça azalyrlar. Özellikle maddi ve ticari
bilgiler ve y?yklar eskiyip tükenebilir.
------------------------------------------------------------
Hile, oyunu kazandyrsa da, kaderi de?istirmez.
(La edri)
Ylginç bir söz.
------------------------------------------------------------
Ba?aryly insanlar, ba?arylmayacak sanylan ?eylerin ba?arylaca?yna
inanan insanlardyr..
Olumluyorum
------------------------------------------------------------
Kötü bir cemiyetin bozamady?y insany, Kötü bir arkada? bozar
(La Edri)
Onaylyyorum.
------------------------------------------------------------
Sanssizliga katlanabiliriz, çünkü disaridan gelir ve tümüyle
rastlantisaldir.
Oysa yasamda bizi asil yaralayan, yaptigimiz hatalara hayiflanmaktir.
(Oscar Wilde)
Tamamen katyloyurum.
------------------------------------------------------------
Iyi agaç kolay yetismez;rüzgar ne denli güçlü eserse,agaç da o denli
saglam olur.
(J.Willard Marriot)
Sorunlar kar?ysynda tüm canly ve cansyz dünyanyn bu tutumundan
insanlar dersler ve ibretler çykarmaly.
------------------------------------------------------------
Zor is, zamaninda yapmamiz gereken fakat yapmadigimiz kolay islerin
birikmesiyle meydana gelir. (J.J.Rousseou)
Tembellere ve tembel nefsime duyulur.
------------------------------------------------------------
Nankör insan, herseyin fiyatini bilen, fakat hiçbir seyin degerini
bilmeyen insandir.
(Oscar Wilde)
Fiyat (faide) ve kyymet (de?er) ili?kisi açyklanmamy?. Bir de
menfeat (çykar) ve maslahat (yarar) ili?kisi var. Dolayysyyla bu söz
pek açyk gelmedi amma önemli bir maksady oldu?unu seziyor fakat
anlamyyorum.
------------------------------------------------------------
Atalarindan sana kalani haketmeye bak! Yoksa senin olmazlar.
(Goethe)
Ne güzel. Tek ba?yna mirasyn bir servet olmady?yny gösteriyor.
------------------------------------------------------------

17 Mayys 2006