Ynsanyn iki türlü i? yapmasy vardyr, biri i?lem, di?eri i?letim. Y?letim görünür nesneleri kullanmaktyr i?lem i?e görünmez nesneler çykarmaktyr ki bunlardan "üst"te olan  i?letime TASARRUF, "alt"ta olan  i?leme TASADDUR diyorum. Diya?ramla gösterirsem:

 

 

Y?LETYM (tasarruf)  

.

.

.

.

 

Y? (emr)

 

.

.

.

.

 

Y?LEM (tasaddur)

 

 

 

Y?letimler ise iki durumda bulunurlar; israf ve iktisat ile adalet ve zulum.

?imdi bunlary diyagrama ekliyorum.

 

 

ysraf  ve iktisad     Y?LETYM     adalet ve zulum  

.

.

.

.

 

Y? (emr)

 

.

.

.

.

 

Y?LEM (tasaddur)

 

Ysraf ve iktisad bizim nesnelerle olan ili?kimizi, zulum ve adalet ise kimselerle olan ili?kimizi gösterir. Yster müslüman ister gayrimüslim, ister türk ister japon, ister isveçli ister hindli olalym aklymyza emr-i YKTYSAD ve kalbimize emr-i ADALET buyru?u nak?edilmi?tir.. Ancak  ilahi synav ve be?eri yary? gere?i olarak insan kavga ve çarpy?malarynda nefsani zaafy, hayry ve ?erri ihtiyari seçimi gibi  nedenlerle hevasyna, hyrsyna, hasedine ve kibrine uyarak bu buyruklara kar?y geliyor,  kolaylykla ysraf  yapyp  zulum edebiliyor.

 

Bu durumda diyece?imiz söz, Allah sizi ve bizi sözü duyan ve en güzeline uyanlardan etsin, duasyna amin demektir.

 

Sa?lycakla kalyn. 

 

(Tasarruf, masraf, israf SRF kökünden türetilmi? Arapça sözcüklerdir. Tasarruf bir nesneyi KULLANMAKTIR  ki bu nesneler cisimler oldu?u gibi dil nesneleri olan sözcüklerde olabilir. Sarf ve Nahv, Arapça dil bilimini ifade eder. A?yry sarf etmeye ISRAF denir.  ysraf etmeden sarf etmeye de TASARRUF denilir. Yukarydaki alyntyda  tasarruf denilen ?eyin aslynyn YKTYSAD  oldu?unu belirlemi?  ve tanylmamy? oldum. Yöntembilimsel analiz i?te böyle ki?iye dil kontrolu  ve dü?ünce disiplini yapma imkany da vermi? oluyor)

 

Bu yazyyy yazdyktan sonra dü?ündüm ki i?letimlerimizde (tasarruflarymyzda) iktisad ve adalet yasalary gibi  i?lemlerimizde (tasaddurlarymyzda) hangi yasalar bulunmalydyr diye bir sorulabilir.. bu soru sorulmady fakat buna ili?kin  bir soruyu Fatma Hanym Karde?imiz sordu: "özgüven" nedir  ?   

 

Özgüven, insanyn KENDY'sine güvenmesi demektir. Ynsan ba?kasyna itimad  ve emniyet eder fakat bundan önce kendisine itimad etmesi ve kendinden emin olmasy gerekir.

Ya da ?u da akla gelebilir; güvenin özü nedir ?

 

Nefs-ül-emr denilir yani i?in kendisi.. Belki EMR için Zat-ül-emr denilmelidir.. (emrin özü) HALK içinde Nefs-ül-halk  (halkyn kendisi) denilmelidir..

 

Acaba NEDEN her nesnenin nefsini  ve her kimsenin zatyny  aramak ve bulmak YSTERYZ ?

 

Her görünen dolayly ve aracyly görünür..  i?in aslyny.. nesnenin kendisini ve nefsini…  kimsenin özünü ve zatyny.. yüzeyin derinini.. a?acyn kökünü..  binanyn temelini  merak etmek  insanyn ARAYICI tarafydyr.

Yani görünenin ardyndadyr gerçek.. kanytyn perdesindedir sav.. sorunun gerisindedir yanyt….

Bu taharri fytratymyzda vardyr.. bunun için bizim “hacat” GEREKSYNYM tarafymyz gibi bir de “harrat” ARAYI? tarafymyz oldu?unu dü?ünürüm.

Ba?ka bir yazyda köken ve asli olan “öz-gürlük” de?il de gürlük ve hürlük tarafymyz oldu?unu söyledim.

Bunun gibi KENDYMYZDE “öz-güven” yani  güvenin özü ve emn’in zaty olan tözden bahsetmek DYLYN VE DÜ?ÜNCENYN oyununa  gelmektir.  ?u söylenebilir insanyn ba?kasyna güvenmeden önce kendine güveni olmalydyr. Bunda yanly? bir ?ey yok.  Her ?eyin.. de?li?in (e?itli?in)  özü olan ÖZDE?LY?YN, gürlü?ün özü olan ÖZGÜRLÜ?ÜN, gücün özü olan ÖZGÜÇLÜ?ÜN  hasyly her neyimiz varsa özünün bizde oldu?unu dü?ünmek ve bu dü?ündü?ümüz var sanmak ya saymak ve var saydy?ymyza inanmak DO?RU de?ildir. GERÇEKLY?Y de yoktur. Ama biz dili, dü?ünceyi ve dünyayy böyle olu?tururuz.

Metre denilen ölçü gibi dilin ölçütleri de var.. ölçülere ve ölçütlere ili?kin ko?ullary ve kurallara, aynen oylama ile çykan kararlara uymak gibi, ba?ly olarak gerçekle?tirdi?imiz uygulamalar var.

Bizde bunulan bu ÖZDE?LYK VE ÖZGÜRLÜK  gibi  YLYM, YRADE VE KUDRET  özelliklerY ve niteliklerY  görece ve ili?ki olarak bulunurlar.  Biz bu bizde bulunanlara SADECE  bir AD veriyoruz.  Konudan uzakla?tyk.. tasaddurlarymyzyn yasasyna dönüyorum.  Konuya GÖRMEK için anlam çerçevesini  yineliyorum.

ysraf  ve iktisad     Y?LETYM     adalet ve zulum  

.

.

.

.

 

Y? (emr)

 

.

.

.

.

 

Y?LEM (tasaddur)

 

Y?lerimiz i?lem tarafyndaki  iki esasyn  SADAKAT VE EMANET  oldu?unu satyr aralarynda  yani yukaryda söylemi?tik. Sydkyn zyddy kizb.. emniyetin zyddy hyyanettir.  O zaman diyagramymyz ?öyle olacak:

ysraf  ve iktisad     Y?LETYM     adalet ve zulum  

.

.

.

.

 

Y? (emr)

 

.

.

.

.

 

Hiyn  ve emn   Y?LEM  sydk ve kizb

 

Yukaryda yazarken çiftler arasynda VE ba?lacy koyduk.. aslynda VEYA ba?lacy olmasy lazym. Yani iki zyt nesne ve kimse bir arada olmaz. Israf veya iktisad,  zulum veya adalet, sydk veya  kizb, emniyet veya hyyanet…  Y?te bu sayylaryn “öz”ü insanda bulunmady?y için ki?i bunlara YZAFY ve YTYBARI olarak gerçekle?tirir.  Örne?in tam sadyk ya da tam kazib olamaz.. ikisinin bile?imini bulundurur ve bir tarafyndan da a?yrlykly olarak durur. Örne?in adil insanyn yüzde atmy?y adildir, zalim insanyn yüzde altmy?y zalimdir; sadyk insanyn yüzde yetmi?i sadykdyr, kazib insanyn yüzde yetmi?i kazibdir.

Aynen mah?erdeki gibi insanyn iyilikleri ve kötülükleri tartylarak hüküm verilir.

Ynsan cesurdur deyince bu adam hiç korkmuyor demek de?ildir.. korkusunu yöneterek cesaretini gösteriyordur.

Ynsan  aly?kanlaryyla ba?a çykyp gücünü biraz daha  hür kullanmaya ba?ladykça.. insan ihtiyaryny kullanarak  kendine  itimad edip  güvenmeye ba?ladykça  ba?kalarynda  güvenmeye ba?layacaktyr. Böylece ba?arydan ba?aryya ko?tukça  özgüven denilen yani “ kendine güven”  denilen  haslet ortaya çykacaktyr.

Bir konuyu iyi, en iyi ?ekilde bilmeye ba?ladykça  ve özellikle mesle?inden ve i?inde ba?araly oldukça kendine  olan  güveni  artacaktyr.

Ö?renecektir ki syfyr hata yoktur.. yanylmaz insan yoktur.. aldanmaz insan yoktur.. kandyrylmaz insan yoktur..  herkes kendi  gibi yanylabilir, aldanabilir, kandyrylabilir.. önemli olan kendisinin ba?kasyny yanyltmamasy, aldatmamasy ve kandyrmamasydyr.  Ba?kalarynyn insanlyk zaafy ve kader vakasy olarak bu i?i yapabilece?ini bilerek ona göre UYANIK VE DYKKATLY davranmaktyr.

Bu i?e üstad.. hüsn-ü zan ve adem-i itimad ilkesi diyor.  Yani ba?kasyna güveneceksin fakat ne kadar güvenilir olsa da  kendini bütün ile ona teslim etmeyeceksin.  Realite budur.

Amma ya?anty benim gördü?üm ve bildi?imden hele söyledi?imden ibaret de?il.

Buna ra?men bunu aykyry i?i yaparym. Bu benim kararymdyr. Yçimdeki sese uyarym ve kendimi sevdi?imin VE AYNI ZAMANDA GÜVENDY?YMYN   gönlüne byrakyrym.

Y?te dünyadaki en zor i?i budur.

Amma ayny zaman dünyadaki tüm yanly?laryn kökü dahi  budur.

Bu kökten yüzde on olumlu sonuç çyksa da yüzde doksan zararly, hatarly olur yararly olmaz.

Bu insanyn synavydyr.

Düzenleyen osmanziya - 20-Ocak-2011 Saat 01:48