İMKAN
uploads/20131212_144911_IMKAN.rar
“Olanak” ile “imkan” uzun süre kavga ettiler fakat bir türlü yenişemediler yarı-yarıya sürdürüyordur sanırım durumları.. yani olanakta imkanda eşit miktarda kullanıyor.. imkan hem mekanı hem zamanı içeren bir kavram.. günlük dilde fırsat olarak bilinirken bilimsel dilde mekan-zaman süreklisi (continium) olarak tanımlanır. Felsefi dilde zaman ve mekan kadrosu (makule-kadro-kategori) bilinir. İslami dilde İmamı Nursi’nin tanımıyla “İmkan, tarafeyn-i mütesaviyendir” Yani her iki yanın eşitliğidir.. buna en genel anlamda varlık ve yokluğun eşitliği dersek olabilirliği ve/veya olamazlığı yani olanağı anlamış oluruz.
Olanağı çoğumuz kullanabilir ama benim bu değişkenin değerini çıkarmak, bu terimin kavramını tanımam ve bu adı anlamam elli yılımı almıştır.. belki felsefi okumalarıyla daha genç olarak anlamış kimseler olabilir.. ancak ne kadar anlarsak anlayalım hepimiz için olanak “karanlık” ve kapalı bir kavramdır “possible”. olgudur. Olanak terim’in ve imkan sözcüğünün bilindik ve tanındık görünmesine aldanmayınız.
Yöntembilimsel analizde “ol-an-ak” şöyle görünür:
AK
Gelecek imkan Öl-Ol Geçmiş Vaki
AN
“Geçmiş “vaki” ile gelecek “imkan” arasındaki “an” olanaktır.”, dersem, bir kelime oyunu yapmış oluruz ama hiç olmazsa bu oyun ile olanak gerçeğini biraz daha yakından görmüş oluruz. Oyun diyorum çünkü aynı anlamlı yana anlamdaş olan her iki sözcüğü, yani olanak ve imkan kelimelerini tek cümlede kullandım. Her ne kadar biri çıkıp o ortadaki “an” olanak değil “olasılık”tır, diye beni savunsa da benim için olasılığın “yer”i başka olduğu için geçerli gerekçe olamaz.
Olanak ve Olasılık dillendirildiğinde yani mümkün ve muhtemelden başka muhal, makul, mümteni ve mucib gibi başka kavramlarda söz konusu olsa da bunları biraz daha ayrıntılı anlatma imkanım bulunmadığı için ve üstelik mümkün konusunda soyut anlatımlarla somuta mübtela zihinleri yormamak amacıyla konuyu anlama merakı içinde bulunanları bu iletinin tablolarını havale ediyorum.
Bu tabloların kolay olanından birini de da buraya yapıştıracağım. Burada tabloda yani anlam çerçevesinde önce başlat ve sonra bitir yasası adı verdiğim olanağın resmini göreceksiniz. Göreceksiniz lakin bunun örülmesi sizin zihin aktivitenizin dingin olması yeter.. engin olmasına gerek yok. İmkan sözcüğü ile akraba olan KÜN kökünden çıkan kainat sözcüğü de sizi bir fikir verebilir. Kün.. imkan.. kainat.. mevcudat.. hadisat… imkanın ne olduğunu anlamak için somut bir örnek istiyorsanız Taşkın TUNA’nın OL DEDİ OLDU kitabını okuyunuz. Bu görmek ve işitmek üstelik okumak ve anlamak imkanına nasıl kavuşmuşuz, bu nimetleri ve yetenekleri nasıl elde etmişiz, bunları birer birer örer ve teker teker görürsünüz.
Eğer kitabı okursanız “Âlem, buysa Kral benim”, demeden önce “Kral imkansa, âlem benim” deme şansınız var.. şans ve riziko da bir imkan anlatımı değil mi ?
Sağlıcakla kalın.
Osmanziya
DUYURU
Sentaks / sözdizimsel / BEYANÎ eksikliklerim VE
semantik / anlambilimsel / MAANÎ yetersizliklerim
için düz yazıdan özür dilerim.
UYARI
Düz yazı bahane.. şemalar şahane.. yazının dizinindeki tabloları izlediğinizde imgelemiş ve irdelemişte olacaksınız isterseniz.. böylece emellerine nail olacak ilmi AÇIKCA görmüş ve hatırınıza sail olacak iradeyi SEÇİKCE örmüş bulunacaksınız.
|